Mikrodalga fırınlar, donmuş yemekleri bile dakikalar içerisinde hazır hale getirmektedir. Bu sebeple mikrodalgaların kullanımı gün geçtikçe daha da yaygın bir hal alıyor. Hal böyle olunca bu fırınların, zararlı olup olmadıkları da merak konusu haline geldi. Yazımızda mikrodalga fırın zararlı mı sorusuna bilimsel referanslar aracılığı ile ışık tutacağız.
Birçok insan mikrodalga fırınların zararlı olduğunu düşünmektedir. İçeriğimizin geri kalan kısmında, mikrodalga fırınların çalışma prensiplerini, yiyeceklerin kalitesini düşürüp düşürmediğini ve sağlımız üzerinde olumsuz etkiye sahip olup olmadığını inceleyeceğiz.
Mikrodalga Fırın Nasıl Çalışır?
Mikrodalga fırınlar, elektrik enerjisini, mikrodalga adı verilen elektromanyetik dalga boyutuna dönüştürerek çalışır. Mikrodalgalar ise yiyeceklerde bulunan molekülleri tetikler. Moleküllerde oluşan uyarımlar sonucunda moleküller titreşme, dönme ve birbirleriyle çarpışma eğilimine girerler. Bu durumun sonucu olarak ortaya çıkan enerji, kısa bir süre içerisinde ısıya dönüşür. Bu durumu, ellerinizi birbirine sürttüğünüz zaman ortaya çıkan ısıya benzetmeniz mümkündür.
Mikrodalgaların temel amacı ise su moleküllerini etkilemektir. Su moleküllerini ısıtmayı öncelik alan bu cihazlar, aynı zamanda yağları ve şekerleri de ısıtabilir. Ancak, öncelikli olarak su moleküllerinin ısıtması hedeflenmektedir.
Mikrodalga Fırınlardaki Radyasyon Sağlığa Zararlı Mı?
Mikrodalga fırınlar, elektromanyetik radyasyon üretmektedirler. Bu durumun sonucunda akıllarda, mikrodalganın üretmiş olduğu bu radyasyonun, insan sağlığına olumsuz etkisi olup olmadığı merak edilmektedir.
Mikrodalga fırınların penceresinin üzerinde yer alan ve radyasyonun dışarı çıkmasını engelleyen metal ekranları bulunur. Böylelikle mikrodalgaların üretmiş olduğu radyasyon, kendi kutusu içerisinden dışarı çıkmaz. Eğer fırından 30 santimetre uzaktaysanız, bu radyasyonun sizleri etkilemeyeceğinden emin olabilirsiniz.
Ancak, mikrodalga fırınınız kırıksa veya iyi çalışmıyorsa muhakkak yenisini almalısınız. Her ne kadar mikrodalga fırınların oluşturduğu radyasyon, cep telefonlarından gelen radyasyona benzer olsa bile, dikkatli olmaktan zarar gelmez.
Mikrodalga Fırın Zararlı MI?
Mikrodalga fırınlarda yemek hazırlamanın zararlı olup olmadığı, bilimsel olarak da tam olarak netlik kazanmış bir konu değil. Kimi araştırmalara göre mikrodalga fırınlarda hazırlanan yiyecekler besin değerlerini kaybederken, diğer araştırmalara bakıldığında ise bu değerlerde herhangi bir eksilme olmamaktadır.
Yapılan bir araştırma, mikrodalganın brokolideki faydalı bileşikleri (flavonidleri) %97 oranında ortadan kaldırdığını göstermiştir. Ancak bu çalışmadan sonra yapılan 2019 araştırması, bu oranın pişirme süresi, sıcaklık ve brokolinin suda olup olmadığı ile ilgili olduğunu göstermiştir.
2019 yılında yapılan araştırma sırasında brokoli 1 dakika mikrodalga fırında ısıtıldı. Isıtma işlemi sonrasında, brokolinin besin içeriğinden ödün verilmediği ispatlandı. Yapılan araştırmanın sonucunda araştırmacılar, flavonoidleri korumak için mikrodalganın, buharda pişirmekten daha iyi bir yol olduğunu belirtti. Yine de çok fazla su ile mikrodalga fırında pişirme veya kaynatma işleminde, flavonoidlerde düşüş yaşandığı da belirtildi.
Yazımızda belirttiğimiz, zararlı olup olmama konusunun netlik kazanmamasının diğer sebepleri ise yapılan diğer araştırmaların sonuçlarıdır.
Yapılan bir araştırmaya göre mikrodalga fırınlar, diğer pişirme yöntemlerinden daha fazla besin değeri kaybına yol açmazlar. 20 farklı sebze ile yapılan bir diğer çalışmaya bakıldığında ise mikrodalganın antioksidanları en iyi şekilde koruduğu belirlenmiştir.
Ancak, daha geleneksel bir araştırmanın sonucuna göre; mikrodalga fırınlarda 1 dakika ısıtılan sarımsaktaki değişim gözler önüne serilmiştir. 1 dakika ısıtılan sarımsağın içerisinde bulunan ve kanserle savaştığı bilinen bazı bileşiklerin yok olduğu gözlemlenmiştir. Bu çalışmaya göre; 1 dakika mikro dalga fırının sarımsak üzerinde yaptığı olumsuz etkiyi, normal fırınlarda 45 dakikada yapmaktadır.
Tam olarak bu sebeplere bakılarak, mikrodalga fırının zararlı olup olmadığı konusunda net bir tutum sergilemek doğru değildir.
Mikrodalga zararları konusunda dikkat etmeniz gereken en önemli husus ise pişirme yöntemidir. Doğru şekilde pişirme yapmazsanız, mikrodalganın zararlarına maruz kalma riskiniz artacaktır.
Mikrodalga Fırının Zararlarından Kaçınmak
Mikrodalgalarda kullanılan pişirme kapları, mikrodalgaların zararını ciddi ölçüde artırabilir. Özellikle plastik kaplar ile mikrodalga fırınlarda yemek ısıtmamak gerekir. Bunun temel nedeni, plastiğin hormonları bozabilecek pek çok bileşiği içermesidir.
Mikrodalga fırına plastik koyduğunuz zaman, plastiğin içerisinde bulunan zararlı bileşenler, yemeğin içerisine sızabilir. Bu durum diğer pişirme yöntemlerinde de dikkat etmeniz gereken bir konudur. Plastik kabın üzerinde, mikrodalga fırına uygundur ibaresini görmezseniz, başka bir kapta yemeğinizi ısıtmanız gerekir.
İlginizi çekebileceğini düşündüğümüz diğer içerikler:
Mikrodalga Kanser Yapar Mı?
Mikrodalga fırınların kanser yaptığına dair net bir kanıt yoktur. Her ne kadar yiyecekleri mikrodalgada ısıttığımız zaman radyasyon açığa çıksa bile, bu radyasyon insan sağlığına ciddi zararlar verecek türden değildir. Önemli olan mikrodalga fırınları doğru kullanmaktır.